Projectenbankcultuurhistorie.nl

Wat leggen wij als Nederlanders op onze huiskamervloeren? Zoals alles in onze cultuur zijn de trends daarvoor aan verandering onderhevig. Deze vormen van vloerbekleding zijn door de tijd heen gewild geweest of zijn dat nog steeds.

Aarde en stro

In de middeleeuwen deed men in een eenvoudig huis of herberg vaak niet de moeite om een vloer aan te leggen. Vaak werd er domweg een laag stro of ander gedroogd plantmateriaal op gelegd om het ergste vuil en gemorste eten en drank te absorberen. Eens in de zoveel tijd werd het stro vervangen of domweg bedekt met een nieuwe laag. Je zult begrijpen dat zulke ‘vloerbedekking’ al snel een woonplek werd van insecten, muizen en ander klein gedierte.

Tegeltjesvloer

In de Gouden Eeuw kwam het gebruik om vloeren te betegelen in zwang. Tegels waren geschikt om een min of meer egaal loopoppervlak te creëren, ze konden in aantrekkelijke kleuren en patronen worden geleverd en een woning werd veel eenvoudiger schoon te houden vergeleken met de oudere aarden vloeren. De bekende Hollandse blauw-met-witte tegeltjes werden zo populair dat niet alleen vloeren, maar ook complete schouwen en zelfs wanden er mee bedekt werden.

Houten vloeren

Tot in de 20e eeuw werden zware dikke houten planken gezien als de perfecte manier om een statige en praktische vloer mee te maken. Door het gebruik van door stoomkracht aangedreven zaagmolens konden boomstammen snel en nauwkeurig verzaagd worden en werd een vloer van planken beschikbaar voor de boven- en middenklassen. Hout ziet er mooi uit en gaat (als het goed onderhouden wordt) lang mee. Veel van de bossen waarin we tot op de dag van vandaag genieten van het natuurschoon zijn oorspronkelijk aangelegd als productiebossen voor de houtkap.

Wollen vloerkleden

In het midden van de 20e eeuw raakten massieve houten vloeren een beetje uit de mode. De planken werden dan ook zoveel mogelijk bedekt met zachte, mooie losse vloerkleden. Vooral wollen vloerkleden die als een imitatie van Perzische tapijten of juist in een moderne sprankelende kleurencombinatie waren uitgevoerd beleefden een grote populariteit. Ook natuurlijke materialen zoals jute en sisal werden veel gebruikt voor vloerkleden, een ontwikkeling die hand in hand ging met de populariteit van natuurlijke materialen in de jaren ’70.

Laminaat

Toch bleef hout een populaire keuze voor vloerbedekking. Door de ontwikkeling van synthetische materialen die van goedkope grondstoffen met een harde decoratieve laag werden afgewerkt, zagen veel nieuwe kamers er in het laatste deel van de eeuw uit alsof ze compleet met hout waren bedekt. Laminaat is echter goedkoper, gemakkelijk schoon te houden en kan bovendien in zo’n beetje elke gewenste print worden uitgevoerd.

Kamerbrede vloerbedekkingen

Ook het leggen van kamerbreed tapijt is in de 20e eeuw steeds een favoriete soort vloerbedekking gebleven. Als huizenbezitter of huurder heb je de keuze uit laagpolig en hoogpolig tapijt. Die namen slaan op de lengte van de vezels. Laagpolig tapijt is goedkoper en is door de korte vezellengte gemakkelijk schoon te maken. Hoogpolig tapijt is luxe en voelt erg zacht aan de voeten, maar is ook duurder en heeft de neiging om stof en vuil te verzamelen. De goedkopere kamerbrede vloerbedekking van nu wordt gemaakt van kunststoffen, maar ook wollen vloerkleden en katoenen tapijten zijn op hun retour.